Çin'de Duanvu "Ejderha Kayığı" Bayramı'nın hikâyesi...


.
Çin'in üçüncü büyük geleneksel bayramıdır. Duanvu "Ejderha Kayığı" Bayramı, her yıl ülkenin dört bir yanında kutlanır.
Ülke genelinde düzenlenen etkinlikler çerçevesinde insanlar yüzlerinde maskelerle kültürel danslarını sergiler. Bayrama has yiyecek olarak Zongzı adı verilen, kamış yapraklarına sarılan pirinçli bir çeşit tatlı çörek yeniyor ve yine, şair Çü Yüen'i, Sarı Nehir'e 'zongzı' denilen yapışkan pirinçleri atarak anıyor.
Başkent Pekin başta olmak üzere birçok şehirde ejderha şeklindeki kayıkların yarıştırıldığı bayramın kökleri, Milattan Önceye dayanıyor. Kutlama havasında geçen bayramın aslında trajik hikâyeleri var.
En yaygın hikâye, vatansever bir şairin intiharından sonra bu bayramın başladığı şeklinde anlatılır. Hikâyeye göre Çin'in Savaşan Devletler döneminde (M.Ö 475-221) Çu devletinde yaşayan ve asil bir aileden gelen dönemin ünlü şairi Çü Yüen'e birçok önemli vazife verilmiş, ancak imparatora tavsiyeler de vermeye başlayan Çü, daha sonra başkentten sürülmüş.
Sürgün sırasında geçtiği birçok bölgede duygularını yansıtan şiirler bırakan şair, sürgündeyken bağlı olduğu Çu Beyliğinin dönemin Çin Beyliği tarafından yıkıldığını duymuş ve üzüntüden boynuna bir taş bağlayarak kendini Miluo Nehri'ne atarak intihar etmiş.
Sürgündeki şairin kendini nehre attığını duyan halk, onu kurtarmak için kayıklara atlayarak nehre açılmış.
Tüm aramalara rağmen Çü'yü bir türlü bulamayan halk, bunun üzerine şairi yemesinler diye balıklara yem olarak kamış yapraklarını yapışkan pirinçle sarıp nehre atmış. Daha sonra, her yıl bu bayramda ejderha kayığı yarışları düzenlemek ve zongzı adı verilen yapışkan pirinç sarmasını yemek, gelenek haline gelmiş.
Çinli etnik bilimi uzmanları, Duanvu bayramının başka adları olduğuna da işaret ediyor.
Bu bayrama, evlenmiş kızlar baba evine dönebildikleri için ''Kız Bayramı''; kız, baba evine dönerken yanında çocuklarını da götürebildiğinden ''Çocuk Bayramı'' ve geleneksel Çin tıbbında kullanılan bitkilerin Duanvu bayramı yaklaşırken toplanmasından dolayı ''İlâç Bayramı'' da deniyor.
Adı Çincede ay takvimine göre beşinci ayın beşinci günü anlamına gelen ''Duanvu'' bayramı nedeniyle, her yıl ülkede üç günlük resmi tatil ilân ediliyor, milyonlarca Çinli, bayramı ailesiyle geçirmek üzere yollara düşüyor.
*
ÖLÜLER BAYRAMI...
Çü Yüen, Çinlilerin ''Ölüler Bayramı''nın da kahramanı;
Sekiz önemli geleneksel bayramdan biri kabul ettikleri "Çinmingcie (ölüler bayramı)" dolayısıyla 400 milyondan fazla kişi, mezarlıklara ve tapınaklara akın ediyor. Yakınlarının mezarlarını ziyaret ediyor.
Mezar ziyaretinde bulunanlar, yakınlarının mezar taşlarını temizleyip üzerindeki yazıları yeniden boyuyor.
İnanışlara göre, ölüler öbür dünyada aç ve parasız kalmasın diye mezarlara yiyecek ve içecek konuyor ve kağıt para yakılıyor.
Yaklaşık 2 bin 500 yıllık tarihe sahip bayramın, ''Çü Yüen adlı bir şairin sevdiğine kavuşamaması üzerine kendini yüksek bir tepeden aşağı bırakarak intihar etmesinin ardından idrak edilmeye başlandığı sanılıyor.
Çinli halk bilimi uzmanları, Çin tarihinde çok özel bir yeri olan ölüler bayramının Çinlilerin atalarına duydukları saygı ve vefayı dile getirip geçmişle bağlarını ayakta tutmaları açısından büyük önem taşıdığına dikkati çekiyor.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder